Arhitektonski fakultet u Beogradu.
Istorijat Arhitektonskog fakulteta
Nastava iz oblasti arhitekture u Srbiji počela je da se izvodi još u prvoj polovini 19. veka. Pod nazivom Građanska arhitektura, postojao je jedan usamljeni predmet u nizu drugih na filozofskom odeljenju Liceja i nesumnjivo je imao opšteobrazovni karakter.
Zakonom od 24. septembra 1863. godine najviša obrazovna institucija postala je Velika škola sa fakultetima pravničkim, filozofskim i tehničkim. Tehnički fakultet je trajao četiri godine, ali arhitektura je tek trebalo da izbori svoje mesto između niza predmeta kao što su narodna ekonomija, politička računica i slično. Znatnu ulogu u afirmaciji predmeta vezanih za arhitektonsku struku i graditeljstvo uopšte imali su Emilijan Josimović (1823–1897) i Mihajlo Valtrović (1839–1915). Zainteresovani za različite specijalnosti arhitektonske delatnosti, obojica su doprinela da se studenti više zainteresuju za predmete iz arhitekture.
Skupština Kraljevine Srbije je 27. februara 1905. godine izglasala Zakon o osnivanju Univerziteta, a Tehnički fakultet u okviru Univerziteta je zatim bio podeljen na odseke za građevinske inžinjere, arhitekte i mašinske inžinjere. Nastava na odseku je trajala osam semestara, a broj predmeta je bio veliki, čak trideset i osam. Programi ovih predmeta bili su veoma aktuelni i bliski programima sličnih škola u srednjoj Evropi.
Prvi duži prekid nastave trajao je od oktobra 1912. godine i trajao je, s prekidima, sve do svršetka I svetskog rata. Tehnički fakultet Univerziteta u Beogradu uselio se u novu zgradu 1932. godine, namenski izgrađenu za potrebe sva tri odseka u današnjem Bulevaru revolucije, a na mestu nekadašnjeg trkališta.
Zgrada Tehničkog fakulteta u Beogradu, završena 1931. godine.
Tokom II svetskog rata rad Arhitektonskog odseka je stagnirao. Nakon rata zgrada je bila osposobljena za rad i predavanja su otpočela avgusta 1945. godine. Tehnički fakultet se izdvojio iz sastava Univerziteta krajem 1948. godine, tranfosmisao se u Tehničku veliku školu sa šest nezavisnih fakulteta, od kojih je jedan bio Arhitektonski fakultet. Nastavni plan se oslanjao na predratnu strukturu predmeta, ali se ipak mogu uočiti i razne promene koje su se različitom brzinom odvijale u zavisnosti od sastava katedre i vrste predmeta.
Iz ovog kratkog i sažetog istorijata visokoškolske nastave arhitekture može se izvesti zaključak da je od samog početka bio izabran postupni put koji je, uvođenjem prvo jednog predmeta, pa zatim proširivanjem programa, obučavao ne samo arhitekte već i čitavo društvo da stalno prati i prihvata nove arhitektonske oblike, stilove, sadržaje i funkcije.
Istorija zgrade Tehničkog fakulteta
Spomenik kulture
Zgrada Tehničkog fakulteta je građena u periodu od 1925. do 1931. godine, prema projektu arhitekata Nikole Nestorovića i Branka Tanazevića. Predstavlja prvi namenski zidan objekat za smeštaj tehničkih fakulteta. Prvobitna namena i danas je sačuvana. U zgradi su smeštena tri fakulteta iz oblasti tehničkih nauka.
Glavna fasada zgrade Tehničkog fakulteta u Beogradu (dokumentacija Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda)
Najveća pažnja posvećena je glavnoj fasadi, dok je dekorativna obrada bočnih fasada jednostavnija. Najsvedenija rešenja primenjena su na dvorišnoj fasadi. Glavnom fasadom dominira centralni rizalit sa monumentalnim stepeništem koje vodi do trodelnog ulaza.
Zgrada Tehničkog fakulteta ima značajne arhitektonsko-stilske i urbanističke vrednosti kao jedno od najznačajnijih dela dvojice poznatih autora, izrazit primer akademskog metoda u oblikovanju i jedan od najistaknutijih objekata univerzitetskog kompleksa. Istovremeno, kao prva zgrada sagrađena za potrebe Tehničkog fakulteta poseduje i kulturno-istorijske vrednosti.
Službeni glasnik RS br. 73/07
Izvor: Kulturna dobra Beograda
