Radionica Priroda-kulturni predeo: celodnevni pešački uspon do kraške uvale „Ponor“ na 1560 metara nadmorske visine. Autor fotografije: Ivan Simić.
MASIU-11041 IP01_Integralna analiza teritorije
MASA-23040-04: Arhitekte i građanske inicijative za održivi razvoj
nastavnici:
dr Danijela Milovanović Rodić, docent
dr Ivan Simić, docent
saradnici:
Jelena Radosavljević, mast. inž. arh, asistent
Aleksandar Grujičić, mast. inž. arh., mast.inž.urb, asistent
Božena Stojić, mast.inž.urb., student doktorskih studija
Trodnevni studijski boravak studenata i nastavnika Arhitektonskog fakulteta u zaštićenom prirodnom dobru Parku prirode Stara planina
Studenti i nastavnici Arhitektonskog fakulteta iz Beograda su u okviru nastave na predmetima: Integralna analiza teritorije (I godina Master akademskih studija Integralni urbanizam) i Arhitekte i građanske inicijative za održivi razvoj (II godina Master i V godina Integrisanih akademskih studija) u periodu od 19 – 21. oktobra 2018. godine boravili u zaštićenom prirodnom dobru Park prirode Stara planina.
Studenti i nastavnici Arhitektonskog fakulteta su sa članovima inicijatve „Odbranimo reke Stare planine“ i predstavnicima MZ Dojkinci obišli krašku uvalu „Ponor“, specifični geološki fenomen na Staroj planini, na 1500m nadmorske visine. Autor fotografije Teodora Tamburić.
Okvirna tema nastave na navedenim predmetima je Lokalizacija ciljeva održivog razvoja definisanih UN razvojnom agendom Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development usvojenom 2015. godine. Poligon za izradu studentskih radova je zaštićeno prirodno dobro Park prirode Stara planina. Metodološki obrazac rada i produkti nastavnog procesa će biti različiti na navedenim predmetima, ali će svi biti posvećeni podršci održivom razvoju predmetne teritorije – zaštiti prirode i unapređenju kvaliteta života ljudi u okviru nje.
Obilazak dela predmetnog područja i organizacija seta radionica sa ključnim akterima zaduženim za upravljanje i zainteresovanim za razvoj teritorije je organizaovana u saradnji sa inicijativom Odbranimo reke Stare planine, MZ sela Dojkinci i Turističkom organizacijom Pirot uz podršku Arhitektonskog fakulteta u Beogradu i Gradske uprave Pirot.
Osnovni cilj obilaska terirorije je, pored omogućavanja neposrednog uvida u predmetno područje, povezivanje nastavnog procesa sa predstavnicima najznačajnijih zainteresovanih strana na teritoriji Parka prirode Stara planina, radi boljeg razumevanja stanja, problema, ograničenja, prednosti, vrednosti i potencijala za razvoj, ali i uvida u njihove ideje o poželjnom razvoju koje bi u nastavku rada mogli biti razvijani.
U sklopu posete Gradskoj upravi Pirot, održan je prvi deo radionice “Kultura-ljudi”, u sali Skupštine opštine Pirot, gde su studente i nastavnike pozdravili Slađana Mančić, pomoćnica gradonačelnika Pirota, Bratislav Zlatkov, direktor Turističke organizacije Pirot, Zoran Krstić, načelnik Odeljenja za urbanizam, stambeno-komunalne poslove, građevinarstvo i inspekcijske poslove i Elena Vasić Petrović iz Zavoda za zaštitu spomenika grada Niša.
Radionica Kultura-ljudi: prijem studenata i nastavika u sali Skupštine opštine Pirot. Elena Vasić Petrović je prezentovala Studiju zaštite sela Gostuša u opštini Pirot. Autor fotografije: Božena Stojić.
Predstavnici Odeljenja za urbanizam i Turističke organizacije Pirot predstavili su studentima osnovne podatke o predmetnom području, planovima razvoja i potencijalima i ograničenjima razvoja teritorije. U okviru ove sesije, Elena Vasić Petrović predstavila je ključne spomenike kulture na Staroj planini i prezentovala Studiju zaštite sela Gostuša u opštini Pirot – Conservation Study of the Village Gostuša in Pirot district, koja je 2016. godine dobila Gran-pri nagradu Evrope Nostre i više evropskih i svetskih priznanja kao jedno od najboljih ostvarenja u ovoj oblasti istraživanja.
Nakon toga, studenti i nastavnici su nastavili put ka Staroj planini i selu Dojkinici u kojem su bili smešteni u seoskim domaćinstvima. Put, smeštaj i program naredna dva dana su organizovani uz pomoć predstavnika grupe Odbranimo reke Stare planine i MZ Dojkinci.
U večernjim časovima, održan je drugi deo radionice “Kultura-ljudi”. Studenti i nastavnici su proveli veče u razgovoru i druženju sa lokalnim stanovništvom uz kulturno-umetnički program koji su im Dojkinčani priredili.
U centru sela, pored velike vatre, Dragoljub Zlatković, etnolog, sakupljač narodnih umotvorina pirotskog kraja i pesnik iz Pirota, koji je za Rečnik pirotskog govora dobio nagradu Vukove zadužbine za nauku 2015. godine, studentima je pričao o lokalnom načinu života, stanovništvu, običajima i legendama staroplaninskog kraja. U pauzama njegovog predavanja, kao i uz večeru, dojkinčanke su pevala stare staroplaninske pesme.
Radionica Kultura-ljudi: razgovor i druženje sa stanovnicima sela Dojkici. Predavanje o lokalnoj kulturi i običajima je održao Dragoljub Zlatković, etnolog iz Pirota. Autor fotografija: Božena Stojić.
Drugog dana studijske posete Parku prirode Stara planina, studenti i nastavnici su sa predstavncima lokalne zajednice učestvovali u celodnevnoj radionici pod nazivom “Priroda-kulturni predeo” koja je obuhvatala pešačku turu (uspon) na krašku uvalu Ponor koja se nalazi na 1560 mnv koju su vodili Aleksandar Panić i Ivica Veljković. Studenti i nastavnici su imali priliku da se upoznaju sa prirodnim bogatstvima i lepotama predela Stare planine.
Radionica Priroda-kulturni predeo: celodnevni pešački uspon do kraške uvale „Ponor“ na 1560 metara nadmorske visine. Autor fotografija: Ivan Simić.
U večernjim časovima organizovan je drugi deo radionice “Priroda-kulturni predeo” sa predstavnicima MZ, koji su studentima predstavili ideje i potrebe lokalnog stanovništva, artikulisane u vidu predloga projekata za unapređenje i održivi razvoj sela Dojkinci i okolnog staroplaninskog područja. Studenti su imali priliku da učestvuju u diskusiji sa lokalnim stanovništvom, te da zajednički promišljaju mogućnosti razvoja, kao i ciljeve daljeg rada u okvirima nastave na fakultetu.
Seoska kafana kao zborno mesto, mesto za rad, odmor i razgovor. Autor fotografija: Danijela Milovanović Rodić.
Poslednjeg dana studijskog boravka organizovana je radionica “Kuda i kako dalje?”. Predstavnici MZ Dojkinci poveli su studente u obilazak sela, odnosno lokacija i prostornih celina u selu za koje smatraju da imaju razvojni potencijal, kako bi studentima približili svoje ideje i potrebe.
Radionica “Kuda i kako dalje?”: obilazak sela Dojkinci i razgovor sa stanovnicima o problemima, potrebama i idejama o poželjnom razvoju. Autori fotografija: Ivan Simić I Danijela Milovanović Rodić.
Na putu ka Beogradu, studenti i nastavnici su posetili i stari hram u selu Dojkinci iz XIV veka, kao i prirodno bogatstvo u selu Slavinja, kanjon reke Rosomače, poznatiji pod nazivom Rosomački lonci.
Obilazak dojkinačke crke iz XIV veka i kanjona reke Rosomače. Autor fotografija: Jelena Radosavljević.
Zaraženi pozitivnom energijom i verom da će uspeti da doprinesu zastiti prirode i obnovi života u planinskim, udaljenim, osiromašenim i opustelim selima Stare planine, studenti i nastavnici Arhitektonskog fakulteta se zahvaljuju ljudima uz čiju pomoć je realizovan ovaj studijski boravak: Aleksandru Jovanoviću, Aleksandru Paniću, Ivici Veljkoviću, Dušanu Bodiroga, Golubu Ćirkoviću, Bratislavu Zlatkovom, Mirjani Devetaković, Dragoljubu Zlatkoviću I Eleni Vasić Petrović.
Trodnevni boravak na teritoriji zaštićenog prirodnog dobra Parka prirode Stara planina je prikazan na filmu “Tri dana magije”, autora Dušana Bodiroge, u produkciji “Odbranimo reke Stare planine”.
Film “Tri dana magije”, autora Dušana Bodiroge, u produkciji inicijative “Odbranimo reke Stare planine”.
Povezani tekstovi:
Studenti druge godine MASA u poseti Vlasini: „Kreiranje i oblikovanje u prirodnom okruženju – predeo posebnih prirodnih odlika“
Studenti prve godine MASA u poseti Obedskoj bari: susret prirode i istorije kao projektni kontekst
Studentska radionica: Lokalizacija ciljeva održivog razvoja – Slučaj Donji Dorćol
Veb izložba: Re_akcija na izbegličku krizu: Studenti Arhitektonskog fakulteta za izbeglice
Radionica sa ekspertima u okviru izrade master projekata na studijskom programu Integralni urbanizam – 2016/17
Održane izložba i prezentacija završnih radova studenata Master akademskih studija Integralni urbanizam u Pančevu
Publikacija: Instrumenti upravljanja integralnim urbanim razvojem na primeru grada Pančeva: katalog izložbe završnih radova generacije studenata 2014/2015
Drugi su pisali o nama:
Pirotske vesti: Studenti arhitekture proučavaju tradicionalnu arhitekturu Stare planine
Plus 010 Online, Internet portal – Studenti Arhitektonskog fakulteta Beograd sa nastavnicima u poseti Pirotu i Staroj planini
